Martxoak 3 Elkarteak eta Sanferminak 78 Gogoan taldeak manifestu bateratua aurkeztu dute Gasteizko eta Iruñeko sarraskietan Espainiako Estatuak izan zuen erantzukizuna ofizialki aitortua izan dadin. Bi talde memorialistek azpimarratu dute 1976ko martxoaren 3an eta 1978ko uztailaren 8an gertatutako polizia-operazioak ez zirela ekintza isolatuak izan, baizik eta goitik behera planifikatutako estrategia errepresibo baten parte.

Josu Txueka historialariaren arabera, «polizia espainolak langileen eta herritarren aurka oldartu ziren bi kasuetan, Estatuaren aginduz». Gasteizen bost langile hil zituzten Zaramagako elizan greba batean bilduta zeudela, eta Iruñean, German Rodriguez gaztea hil zuten sanferminetan, metrailetaz egindako tiro baten ondorioz.

Taldeek adierazi dute inpunitatea gaur egun arte iraun duela eta Espainiako Estatuak ez duela bere gain hartu gertakari horien erantzukizun politikorik edo juridikorik. Hori salatzeko, Memoria Demokratikoaren Legea baliatu nahi dute, estatuaren erantzukizunaren aitortza eta biktimentzako erreparazio morala eskatzeko.

Estatuaren erantzukizun kolektiboa azpimarratu dute biek, eta ez dute onartzen gertakari hauek ekintza isolatu gisa aurkeztea. Ekimen honek, gainera, inpunitatearen aurkako borrokan urrats berriak egiteko ateak zabaldu nahi ditu.

Lander Garcia Martxoak 3 Elkarteko kideak nabarmendu du bi kasuek beste ehunka biktimaren egoera ikusarazten lagundu dezaketela eta giza eskubideen ikuspegitik, egia, justizia eta erreparazioa bermatzea ezinbestekoa dela. 

Garciaren hitzetan, «Memoria Demokratikoaren Legeak aukera bat eskaintzen du aitortza juridiko eta politikoa bultzatzeko». Baina nabarmendu du, «Espainiako Estatuan inpunitateak sendo jarraitzen duela», eta apurketa demokratikorik gabe ez dagoela benetako justiziarik.

Ekimen memorial eta juridiko hau ez da kasualitatez orain aurkeztu: aurten betetzen dira 50 urte Francoren heriotzatik, eta trantsizioaren narratiba berrikusteko unea dela uste dute.