Transkripzioa:

Ander:
Kaixo, Ander. Zer moduz?

Ioar:
Ondo esango nizuke, baina ez da hala.

Ander:
Zer duzu? Zerbait larria gertatu zaizu?

Ioar:
Ez al dituzu albisteak entzun? Beste etorkin batek bizia galdu du Bidasoa ibaian.

Ander:
Zer diozu?

Ioar:
Aditu duzuna, Ander. Latza da egoera. Mila oztopo gainditu ondoren..., basamortua, mafiak, Mediterraneoa..., hemen, gure etxe ondoan, etorkin afrikar bat hiltzear dago berriz, bihar edo etzi.

Ander:
Bidasoa, etsipenezko soa.

Ioar:
Etorkizuna amesten datoz gazteak beraien sorlekuetatik. Irundik Hendaiara ezin errepidez pasa eta, ezagutzen ez duten lekutik igarotzen saiatzean... heriotza!

Ander:
Lazgarria da kontatzen duzun hori.

Ioar:
Lazgarria da, bai, eta bortitza. Eta are gogorragoa hil egiten direla jakiten dugunean. Orduan bihurtzen dira albistea.

Ander:
Arrazoi duzu horretan. Orain arte bagenekien hemen zirela, baina, atxiloketa askorik egon ez denez, ez ginen ohartu ere egiten.

Ioar:
Irun eta Hendaia poliziaz josita daude.

Ander:
Eta zer egin behar dute orduan muga edo ibaia gainditu nahi dutenek?

AUDIOA-1 | AMAIA FONTANG

Ioar:
Ipar Euskal Herrian bada mugimendu bat Etorkinekin izenekoa.

Ander:
Bai, Harrera sarea ere ezaguna da Irunen. Berdin, Ongi Etorri Errefuxiatuak herri mugimenduak jende ugari mugitzen du.

Ioar:
Irunen, adibidez, tren geltokiaren inguruan egunero bada urrundik etorritako lagunen bat. Haiei laguntzera joaten dira boluntarioak.

Ander:
Eta zer egiten dute?

Ioar:
Jateko eta edateko beroak eskaintzen dizkiete, eta non lo egin bilatu. Harrera guneetara eramaten dituzte.

Ander:
Lapurdira pasatzea lortzen al dute?

Ioar:
Denetarik bada. Batzuk ordainduta pasatzen dira. Beste zenbait oinez saiatzen dira, Santiago zubitik. Bidasoa ibaia gurutzatzen ahalegintzen dira asko. Furgonetak ere badira. Eta batzuk, elkartasun sareek lagunduta.

Ander:
Gure herria beti izan da solidarioa.

Ioar:
Beti izango da norbait laguntzeko prest.

Ander:
Eta ez al dute horretan inor harrapatzen?

Ioar.
Izan dira atxiloketak eta polizia-etxetik pasatzeko deiak. Zergatik? Autoetan errefuxiatuak eta urrutitik datozen etorkinak eramateagatik. Pertsonen trafikoa leporatu nahi izaten diete.

Ander:
Pertsonen trafikoa... Hori larria da, ezta?

Ioar:
Poliziek badakite elkartasunagatik egiten dutela, baina beldurtu egin nahi dituzte.

Ander:
Eskerrak jende ausarta baden oraindik.

AUDIOA-2 | AMAIA FONTANG

Ander:
Eta pertsona migranteen eskubideak?

Ioar:
Berez libreki mugitzeko eskubidea izan behar genuke pertsona guztiek. Baina etorkinei ukatu egiten zaie. Ez ditugu Europan hartu nahi.

Ander:
Hortaz, Europan ez dago zirkulazio eskubiderik.

Ioar:
Europak eremu libre eta demokratikotzat du bere burua, baina Afrikatik eta egoera latzetatik datozen etorkinei sarrera galarazten die.

Ander:
Argi dago hor badela jendearen jazarpena.

Ioar:
Amaia Fontang Etorkinekin kolektiboko kideak “jende ehiza” deitzen dio egoera horri.

Ander:
Jendearen eskubideen kontra, etorkinak harrapatzen ari dira, etengabe, bateko eta besteko polizia ezberdinak. Etsipengarria da egoera, zinez.

Ioar:
Hala ere, bizitza arriskuan ezarriz, egoera latzei aurre eginez, gainditzen dituzte oztopo guztiak, eta askok lortzen du helburua.

Ander:
Bide oso luzea, zaila, konplikatua... berebiziko arriskuak hartuta.

Ioar:
Bistan dena. Irakurri duzu Amets Arzallusek idatzitako Miñan eleberria?

Ander:
Ez. Amets Arzallus ez al da bertsolaria?

Ioar:
Bai, bertsolaria da, eta idazle ona ere bai.

Ander:
Eta zer idatzi du?

Ioar:
Gineatik anaia txikiaren bila abiatu zen Ibrahima Balderen istorioak kontatzen ditu. Hunkigarria da liburua. Hala ere, nik esatea baino hobe duzu liburua irakurtzea.

Epilogoa - Beti Ikasten

Ander:
Zer ikasi dugu gaur?
Aditzari lotzen zaion -T(Z)EAR atzizkia, denbora adierazteko.

Ioarrek esan du:
—«Etorkin afrikar bat hiltzear dago».
Heriotza gertatzeko puntuan dagoela adierazi du. Oraindik ez da gertatu, baina laster gertatuko da.

Ioar:
Akzioaren denbora oso hurbila adierazten dute esaldi hauek:

—Teknika berri bat asmatzear daude Eibarren.
—Ekaitza hastear zen, hegazkina abiatutakoan.
—Argia joan da, lana bukatzear neukanean.
—Epailea azken hitza esatear dago.

Hemen entzun dezakezue Amaia Fontangi egindako elkarrizketa osoa.