Zuzenean
Adi eta Ari |Noiz erabili behar da -rik?
[1x29] Ikasgai honetan '-rik' noiz erabili jarriko dugu praktikan: zatirik handiena / zati handia. Berriak / berri nagusiak/-rik handiena, -rik luzeena, -rik gogorrena.
Adi eta Ari |Noiz erabili behar da -rik?
ANDER:
Kaixo, Nerea. – haserre antzean.
NEREA:
Kaixo, zer duzu?
ANDER:
Gaur oso haserre nator.
NEREA:
Ikusten dut, bai. Zer gertatu da?
ANDER:
Badakit gai asko daudela gure amorrua pizteko edo loa kentzeko modukoak; baina gai batek bereziki ukitu nau eta burutik kendu ezinik nabil, atzo irratian entzundakoaren ondoren.
NEREA:
Zer entzun zenuen, ba?
ANDER:
Naiz irratiak iaz sortu zuen Bideak saioko lehen atala, Bide galduak.
NEREA:
Bertan, Frantziako gobernuak Euskal Herriko muga-kontrolak ezarri zituenetik, migratzaileek pairatutako ondorioak aztertzen dira.
ANDER:
Lehen atal honetan, Bidasoa ibaia gurutzatzen hil diren hainbat pertsona aipatu dituzte.
AUDIOA - Bidegalduak
NEREA:
Esatariak audioan honakoa esan du: «bidaiaren zatirik handiena egin ostean, Euskal Herriko ibai batean itota eman zuen azken arnasa».
ANDER:
Abdulaib-ek bidaia luzea egin zuen Gineako Errepublikatik honaino, eta bide horren kilometro gehienak eginak zituenez, zatirik handiena esan du.
NEREA:
Bere herria utzi eta honaino iritsi aurretik pasatuko zituenak ez nizkioke etsairik handienari ere opa egingo.
ANDER:
Askok kontrakoa pentsatzen duten arren, erabakirik gogorrena norberaren familia eta herria uztea izango da.
NEREA:
Kasu horretan, erabaki asko hartu behar dira; eta, horien artean, gehien kostatzen dena adierazteko erabakirik gogorrena esan duzu.
ANDER:
Mugak itxi zituztenetik, kontrol kopurua ugaritu egin da, baina kontrol selektiboak egiten dira, eta ziur kontrolik sakonenak berdinek pairatzen dituztela.
AUDIOA - Bide galduak
ANDER:
Izugarria da batzuek besteek baino kontrol gehiago pasatu behar izatea, ez al gara guztiok berdinak?
NEREA:
Oso ederra da ideia hori, baina badakizu gizarte honetan ez dela halakorik gertatzen! Azken aldian, Europan bertan areagotzen ari diren eskuin muturreko ideiak ikusi besterik ez dago!
ANDER:
Etorkinak euren herrietara itzultzea nahi dute askok.
NEREA:
Itzuli baino gehiago, bota egin nahi dituztela esango nuke nik.
ANDER:
Arrazoi duzu, bai. Inork egin dezakeen bidaiarik luzeena bere sorterria uztera eramaten duena da. Eta, askotan, hartzen duen herrialdean ematen zaion tratua bizitzan izandako traturik txarrena izatera irits daiteke.
NEREA:
Hala ere, bada hau guztia aldatzeko lanean ari den jende asko. Horietako hainbat mugan bertan, eta horiek gogoratu behar ditugu, itxaropen ia bakarra baitira.
ANDER:
Baina ezin diogu borrokan jarraitzeari utzi, edota behintzat gai hauei buruz hitz egiteari utzi.
NEREA:
Badakizu gu behintzat ez garela isilduko!
ANDER:
Hitz egiteaz gain, ikasi ere egiten dugu, ezta?
NEREA:
Jakina! Gaur gai sakona ekarri badugu ere, euskaraz gehientasuna adierazteko –rik –ena erabiltzen dugula ikasi dugu.
ANDER:
Aspaldian gai honi buruz irakurri dudan liburu onena Amets Arzallus eta Ibrahim Balderen Miñan izan da.
NEREA:
Gogoratu behar dugu liburu onena edo libururik onena esan dezakegula, eta biek gauza bera esan nahi dute.
ANDER:
Eta albistegietan entzun beharko litzatekeen berririk onena, gai hauei buruz hitz egin beharrik ez egotea litzateke.
NEREA:
Baina bitartean, ez gara isilduko, ezta kikilduko ere.
ANDER:
Hori litzateke jarrerarik desegokiena.
NEREA:
Fermin Muguruzak esango lukeen bezala, «Ibaiari errua leporatzen bazaio ere, ez da ibaia hiltzen duena, politika arrazistak baizik».
ANDER:
Arrazoi du hori esatean, eta hori salatzen jarraituko dugu.
NEREA:
Euskara lantzearekin batera. Hurrengora arte!
ANDER:
Agur!
Hemen aditu dezakezue 'Bideak' podcasta.
