Diskoa atera berritan zaudete, baina pistak ematen denbora luzez ari zineten.

Gari Uriarte: Kontua da pistak ematen dituzula, baina jende gehiago ere badaukazu gauza bera egiten eta publikoa akaso orain ohartuko da egiten ari ginenaz.

Beñat Oribe: Guk gainera duela hilabete batzuk data bat bota genuen eta ez dugu horrekin bete, eta jendeak ez digu ezertxo ere esan. Hortaz, hainbeste informazioaren artean galdu egiten da bat.

Diskoaren izenburuan argi eta garbi utzi duzue Aguraingoak zaretela. Zergatik hautu hori?

B.O.: Horrez gainera, akronimoa ere bada, DUPLA osatzen dute diskoaren tituluko hitz bakoitzaren lehen hizkiek. Kontuz hor!

G.U.: Hor dago hitz jokoa, Dupla delako azken finean. Izan dugu aukera batera eta bestera mugitzeko eta gu definitzen gaituen gauzetako bat da atzerritarrak garela Aguraindik kanpo baina baita Agurainen ere. Dikotomia hori diskoan ere badago.

Agurain oraindik ere punka da?

B.O.: Beti izan da pixka bat baina ez. La Polla beti izango dira jainkoak bertan eta Kaotiko eta atzetik etorri den guztia beti egongo da oso presente, baina bestelako gauzak ere entzuten dira.

‘Ongi etorri’ kantuan presioa aipatzen da, artaldean mantentzeko egiten diren itxurakeriak ere bai… Hori guztia lehen pertsonan bizi izan duzue?

G.U.: Bai, noski. Guk abesten duguna, normalean, sentitu dugulako, ikusi dugulako edota hor dagoelako abesten dugu. Bestela txarrak gara gauzak sortzen. Askotan ez dira gauza pertsonalak, baina bai badakigula zertaz ari garen hori aipatzen dugunerako. Presio hori gure buruan ikusten dugu, baina ziur nago hortik ere oso gaizki dabiltzan pertsonak badirela. Akaso ni ez nago hain gaizki, gainera. Bizi dugun erritmoa eta itxurakeria sekulakoa delako. Eta musika munduaz aritu gaitezke edo ez. Guk gure ikuspuntutik idazten dugun arren, kantu honen irakurketa zabalagoa izatea nahi genuen.

Askotan ez dira gauza pertsonalak, baina bai badakigula zertaz ari garen hori aipatzen dugunerako.

B.O.: Justu abesti hau bakoitzak bere errealitatetik interpretatu dezake. Norbait sufritzen ari da bere esparru pertsonalean eta beste norbait, agian, lanean. Auskalo.

G.U.: Norbait akaso atzerritarra da, bestea akaso ez…

Azken bira nahikoa frenetikoa izan duzue, sareetan eta izugarri zabaldu den bira bat. Esan daiteke, bira biral bat izan dela kasik. Nola kudeatu duzue hori guztia?

B.O.: Lasai egia esan. Guk dugun zortea da, kontzertua oso urruti izan ezean, egunean bertan etxean egiten dugula lo, eta, beraz, jaiki eta koadrilarekin elkartzen garela, eguneroko bizitza egitera pasatzen garela. Lagunekin gosaldu, arratsaldean paletan jokatzera joan… Gauetan bai zela sekulako jaleoa sortzea auskalo non, baina gero egunean zehar gure errealitatean mugitzen ginen.

Zenbat jolas egin duzue disko honetan?

B.O.: Topera!

G.U.: Beti bezala. Musika egiten dugu eta ekoizleak ere bagara. Ez da kantuak idatzi eta egin eta kitto. Gero guztia atontzen ere aritzen gara, nahiz eta disko honetarako Mikel Irazoki izan dugun bidelagun. Hiruon arteko nahasketa bat izan da guztia.

Mikel Irazokirekin zer moduzko esperientzia izan da estudioan?

B.O.: Nik daukadan pertzepzioa oso gertukoa izan dela eta errez egin dugula lan berarekin. Berak oso argi zuen hau guztia gu bion mobida bat zela eta bere papera argi zeukan kanpoko begirada ematearena zela. Aholkuak ematea zen bere funtzioa egitura aldetik edota soinu aldetik. Behar zenean baino ez zuen eskua hartzen estudioan.

G.U.: Kontua da gurekin lan egitea oso erreza izan daitekeela, baina argi izan behar duzu Dupla biona dela eta hori horrela izango dela. Gurekin lan egiten dutenek ondo ulertzen dute. Azken hitza beti gurea da eta guk nahi duguna egingo dugu, baina uzten diogu jendeari gure unibertsoan sartzen eta aholkuak ematen, gainera irekita gaude eta oso eskertuta gaude horrekin. Baina argi eduki behar da beti kanpokoa dela gure proiektuan sartzen dena. Hori ulertzen bada, kitto.

Mikelekin nola sortu zen hartu-emana?

G.U.: Julen Caminosen bidez ezagutu genuen, gure managementeko kide baten bidez. Furgonetak ere badituzte taldeekin biran eta ibiltzeko eta Mikel talde askorekin ibiltzen da atzera eta aurrera. Bira batean gutaz hizketan aritu ziren, gero Lesakako kontzertu batetara etorri zen eta Mikeli gustatu egin zitzaion egiten genuena. Hasieran zuzeneko bat prestatzea zen ideia, zuzenekoen zuzendari musikal bezala aritzen delako, baina ez zen aukerarik izan horretarako. Gerora, ‘Alta gama’ kantua egin genuen berarekin eta asko gozatu genuen, eta horren ostean hartu genuen diskoa berarekin egiteko erabakia.

B.O.: Guk ere ikusi dugu disko honetan behar genuela ekoizle baten beharra. Aurretik bidetik geratutako kantu zahar batzuk berreskuratu ditugu, berri asko kanpoan geratu dira ez zeudelako atmosfera berean… Hortaz, behar genuen figura hori eta Mikelekin gustura aritu ginen aurretik ere.

‘Otsaportillo’ abestian 36ko gerraren gaia landu duzue hardcore melodikoaren mundutik. Gertutik harrapatzen zaituzten gaia da?

G.U.: Herriko kondaira bat da. Gure etxean kondaira bat eta horregatik bururatu zitzaigun horren inguruko abesti bat egitea. Soinu aldetik diskotik kanpora ikusten genuen, gainera bakarra da gazteleraz dena… Duplatik kanpora ikusten genuen baina ‘De un pueblo llamado Agurain’ diskoaren oso barruan. Hortaz, disko honetan tokirik bazuela ikusi genuen. Diskoa gauza berriak probatzeko ere bada, arriskatzeko eta kontzeptuaren barruan bazegoenez, aurrera.

Duplatik kanpora ikusten genuen baina ‘De un pueblo llamado Agurain’ diskoaren oso barruan. Hortaz, disko honetan tokirik bazuela ikusi genuen.

Estudiora dena oso landuta eraman duzue oraingoan ere edota sorpresentzat tarterik izan da?

B.O.: Beste batzuetan baino lasaiago joan gara. Besteetan estudio egun bat edo bi hartu izan ditugu eta dena nahasten denbora gehiago eman dugu grabatzen baino. Oraingo honetan hiru aste egon gara estudioan eta Mikelekin joanda ez genuen dena itxita eraman nahi.

‘Fandango Nasty’ kantuaren pilula bat ere zabaldu zenuten sareetan. Raimundo El Canastero taldekoekin elkartu zarete abesti hau osatzeko. Zenbat joan ziren estudiora?

B.O.: Hiru bakarrik, astelehena zen, lan eguna…

G.U.: Baina etorri zitezkeen hamabost lasai asko.

Festarako duzuen grinetik abiatzen da kolaborazioa?

G.U.: Abesti hau duela bi urte baino gehiago idatzi genuen, baina ez geneukan errepikarik. Hori estudioan sartu baino astebete lehenago etorri zen. Dena itsasten ibili ginen azken ordura arte, Mikelen laguntzarekin. Herrian sortu genuen bere garaian rumba talde bat, jaietan eta katxondeo giroan jotzeko, besterik gabe, eta hortik atera zitzaigun errepika. Polita zen errepika, potentziala ikusten genion eta mantendu egin nahi genuen, baina norbait behar genuen hori defendatzeko eta argi eta garbi ikusi genuen Raimundokoek behar zutela.

Soinu robotiko bat ere entzuten da. Norena da kontraste hori bilatzearen erabakia?

B.O.: Instrumentazioa erabat gurea da abesti honetan. Mikelek egituran eta eskua sartu zuen, baina txalaparta robotiko hori gurea da.

Gazteen etorkizun ilunaz ari zarete hizketan, baina umorez hartzen duzue gaia.

G.U.: Erregaiaren depositoa ezin bete, Ukrainako gerra, Gazakoa… iritsi zen une bat telebista itzaltzeko gogoa sentitu nuena. Ez da denaz paso egiten dudala, kontziente naiz gertatzen ari denaz, baina nik ere bizi egin nahi dut. Ahal den heinean egoera horien aurrean zerbait egin nahi dut, baina etxetik irten gabe geratuko nintzateke munduan gertatzen ari dena ikusi eta horiei buelta ematen saiatzen bakarrik arituko banintz. Gazteak gara, putzuan sartuta gaudenaren sentsazioa dugu, bada, mundua bukatuko bada, «que nos pille bailando», ezta? Dena hain iluna bada, disfruta dezagun pixka bat behintzat.

Zuzenekoetan hori ikusten da.

G.U.: Bai, eta dena ez da dantza egitea bakarrik e? Baina hausnarketa hori egin badugu, hitz egin beharrekoaz hitz egin badugu, bada, goazen dantza egitera.

Putzuan sartuta gaudenaren sentsazioa dugu, bada, mundua bukatuko bada, «que nos pille bailando», ezta?

Musean zer moduz?

G.U.: Nik aspaldian ez dudala jokatzen.

B.O.: Nik ere aspaldian ez dudala jokatzen, eta hori Gabonetan txapelketak eta izaten direla inguruan.

G.U.: Herrikora sartu eta arratsalde osoan kartetan jokatzen ikusten ditudanean, horrek nagia ere eragiten du.

B.O.: Lagunak oso zaleak dira, gehiegi.

Hortaz zuek bazkalostean rumbara gehiago mugatzen zarete.

G.U.: Guk kubata, tapetea ia… Kar,kar.

‘Tirikitrauki’ kantuarekin jo eta ma geratu naiz. Hasiera batean ska bat dirudien kantua bachata bihurtzen da eta electro musika gehitu diozue. Nola sortzen duzue hau?

B.O.: Zintzilik genukan aspalditik bachata bat egitearena. Egun batez saiakerarekin hasi ginen, bachatako loop batzuk deskargatu, baxu bat egin… eta gero, beste guztiekin bezala, abestia ateratzen da. Ska dirudi gitarraren zatiak, baina bateria sartzen denean dena aldatzen da.

G.U.: Eta ezin ahaztu Luis Mari Moreno ‘Pirata’-k jotako haizeak ere. Mikelek esan zigun eta haize horien estiloa Mexikotik dator, banda deitzen den estilo batean daude jota. Desafinatuta daudela dirudi, asko dira, hortaz mozkor samarra da jotzen duen soinua. Hori guztia estudian anplfikatu genuen eta halako berotasun bat lortu zuen. Ekoizpenean xehetasun horietan zentratu gara.

Abestian aipatzen denari erreparatuz, herriko festetara eramaten gaituzue. Aguraingo festak dira?

G.U.: Elizaren atzean zehazki. Guk asko egiten dugu musikarekin egoera ikusten saiatzearen ariketa. Hortaz, hemen, herriko plazan, denak begira dituzun unean zabiltza hor eta ihes egiten duzu elizaren atzera. Giro horretan dago idatzita.

Zuek herri txikitik herri handi batetara desberdintasunik nabaritzen duzue plazako giroan?

G.U.: Oholtzatik dena nahikoa modu automatikoan hartzen duzu, beti gauza bera egiten duzulako. Hortaz, herrian ez gara hainbeste sartzen. Parrandan joaten zarenean, hor bai sumatzen duzula herria nolakoa den. Baina orain kontzertuak eman eta etxerako joera izaten dugu.

Eta ‘tirikitraukirik’ ikusten duzue oholtzatik? Hau da, eliza atzera ihesi doanik ikusi izan duzue?

G.U.: Ez gara gehiegi fijatzen horretan, baina jendeak komentatu digu gure kontzertuetan gertatzen direla halakoak.

B.O.: Asko gertatzen dira eta parranda giroan zer esanik ez. Dena dela, zuk zer ulertzen duzu ’Tirikitrauki’ entzutean?

Nik kortejatzearen une hori ikusten dut.

G.U.: Ez txortan ez ezer, filtreo momentura hortaz. Jolasa, jostaria den unera, beraz.

Hori da. Baina goazen hurrengo abestiari buruz hitz egitera ere, ’30’s’. Kezka batzuk agertzen dira kantuan, adinarekin lotuta daudenak, baina zeintzuk dira benetakoak?

G.U.: Bada, kantuan agertzen direnak. Disko hau 30 urterekin defendatzeko egin dugu, oraindik ez ditugu baina izango ditugu eta aurreratu egin gara. Izen hori jarri genion adin tarte horretan gabiltzalako. Akaso ez dira kezka hain garrantzitsuak, hil ala bizikoak, baina gure belaunaldiarentzat hor dauden kezkak direla sumatzen dugu egunerokotasunean. Erdi katxondeoan edo satira moduan esaten ditugun arren, kezka serioak dira.

«Zure bizitza gustatzen al zaizun inoiz pentsatu al duzu» esaten duzue, ufa, gogorra da berez hori.

B.O.: Hausnarketa gogorrak dira bai.

G.U.: Eta hori aipatzen dugu norbaitek bere buruari galdetu ez badio oraindik, hausnartu dezan horren inguruan. Ze batzutan iristen zara une batean non pentsatzen duzun, «menuda mierda vida que tengo», eta hori gauza denak teorian ondo egin dituzularik. Baina iristen zara une batera non dena eginda duzun eta kezka hau sortzen zaizun.

Akaso ez dira kezka hain garrantzitsuak, hil ala bizikoak, baina gure belaunaldiarentzat hor dauden kezkak direla sumatzen dugu egunerokotasunean.

Nøgen taldekoak izan dituzue ondoan eta haien mundura gerturatu zarete, folk amerikarraren kutsua duen abestia delako.

G.U.: Tex-mex pixka bat sartzen da hemen, nahiz eta estilo hori ez genuen gehiegi nabaritzerik nahi. Baina hor zegoen. Bukaerako sousaphone horrek ere ematen dio kutsu hori. Eta, gainera, tubak, tronpetak… gauza gehiago daude. Kontua da abestia bageneukala, estudioan ginela eta Alex Irazustaren dei bat jaso nuen. Izatez guk harekin kolaboratzeko zen, baina bueltan esan nion bageneukala guk abesti bat koro batzuk egiteko. Eta hortik gero estrofa bat egiteko motibatu ginen eta azkenean horrela geratu da.

Zuek behintzat pozik zaudete, gauzak hobetzeko esperantza hori baduzuen arren.

G.U.: Abestian diogun bezala, dena gaizki baina behintzat «na na nara na na». Goazen bidaiaz disfrutatzera egokitu zaizuna egokituta ere.

‘Lxs chavalxs’ kantuan erreferentzia pila bat dituen kantua da. Niri bereziki grazia egin dit «Soy más de Joselu que de Estopa esaldiak».

G.U.: Hirugarren pertsona zara hori bera esan diguna. Esan digute, gainera, kamisetarik egingo bagenu horrekin erosiko liguketela. Joselurekin hitz egingo dugu eta erdibana-edo.

B.O.: Aurrekoan esan zidaten azken urtean daudela.

Kamiseta batzuk atera eta haien kamioia zuentzat.

B.O.: Hartuko genuke, orain zuzenekora daramagun material guztiarentzat furgoneta bila gabiltzalako.

Ahots asko entzuten dira hemen.

G.U.: Bai, herriko ‘chavalxs’ batzuk etorri ziren koroak grabatzera.

Kantuaren introan Craig David etorri zait burura.

G.U.: Bua, bada apuntatuko dut, ez dakidalako nor den ere eta gustatzen zaidalako musika berria entzutea.

B.O.: Gitarraren arpegio horregatik diozu, ezta?

Bai, 2000etako R&B horren kutsua sumatu diot.

G.U.: Abestia oso hip-hop da. Oso beltza da.

B.O.: Gitarra akordeak ere nahikoa tipikoak dira estilo horretan.

Erreferentzienari helduz, berriz ere Agurainen kokatzen delako?

G.U.: Ez, gure bizipenak direlako da. Baina justu hip-hopean ere egiten direlako halakoak.

B.O.: Gogoratzen duzu non egin genuen kantua, ezta?

G.U.: Frantzian egin genuen, oporrak bertako etxe batean pasa genituen. Musika egiteko hartu genuen etxe hori eta gaizki bukatu genuen, baina hori beste istorio bat da. Beno, abesti hau egin genuen, GTX Gasteizko Txosnetakoa ere bai eta hirugarren bat ere bai.

B.O.: Urtebetez tiraderan gordeta egon ostean, hartu, buelta bat eman, reggaetoi hori sartu eta aurrera.

G.U.: Horregatik erreferentzia horiena, Ford Focusa aparkatuta, momentuan fakturak egiten ari ginen… bada, errealitate hori guztia islatzen da abestian.

Urtebetez tiraderan gordeta egon ostean, hartu, buelta bat eman, reggaetoi hori sartu eta aurrera.

Sukalde kontuetan zuek zer moduz?

B.O.: Tortilla bastante ondo, egia esanda.

Normala, diskoan sartu duzuen errezeta eta gero, nola ez?

G.U.: Agurainetako sanjoanetako gaupasa bat.

B.O.: Baina hitz egiten duena sukaldaria da eta ona gainera. Beraz, aholkuari egin kasu!

G.U.: Kontua da gaupasaz hartu genuela eta horrek duela xarma. Aurrerago ere kontatuko dugu eta akaso aterako da, baina bideoa ere badugu, baina diskoan zentratu gara eta audioa hartu genuen sartzeko. Gure eguneroko bizitzan hitz egiteko modua nabaritzen da hor, ‘De un pueblo llamado Agurain’ da, badirudi artistak garela eta bizitzako gauza garrantzitsuez aritu behar dugula maiz, baina ez. Hauek dira gure egunerokotasunean hitz egiten ditugun kontuak. Hori da ‘De un pueblo llamado Agurain’, audio motz horretan aipatzen dira patatak, hizkera… dena. Bideoa atera beharrik gabe, ikusi ere egiten da audioa esplikatzen ari den pertsona.

‘Artista’ kantuarekin ia bukaerara iristen gara. Kritiko samar zaudete kantu honetan, baina autokritika egin duzuela ere nabari da.

G.U.: Bai, ez da askorik azaldu behar egiari zor. Artista hitzak beste konnotazio bat izan du normalean, artista pertsona xelebreekin lotu izan dugun zerbait da. Kutsu negatiboa ere hartzen du batzuetan. Eta, jakina, iritsi da une bat non gu artista bezala izendatu gaituzten. Batzuetan ‘famoseo’ kontuekin lotu gaituzte, baina Euskal Herriko eredua ere halakoa da. Kontua da, herritik kanpo gertatzen zaigun zerbait gehiago dela hori, herrian betiko Beñat eta Gari garelako. Hortaz kanpotik begiratzen diogunean gure buruari, gu ere lehendabizi aipatu dudan artista horretatik gertu ikusten gara.

Herriko festa txikietan lasaiago ibiltzen zarete hirikoetan baino?

G.U.: Ni dikotomia horretan bizi naiz. Hiria kritikatzen dut eta herrian sartzen naiz, baina herritik segituan banoa gogaituta. Herrian betikoaz nazkatzen naiz eta kanpoko modernitateaz eta abar ere bai.

B.O.: Gustatzen zaigu herria, gustatzen zaigu hiria, baina bietaz aspertu egiten gara.

‘Ronkola’, balada moduan etorri zen singlea, denak sorpresan harrapatuz, gainera.

G.U.: Progresio oso poperoa du, The Beatles taldearen estilokoa eta auskalo zenbat abesti egongo diren akorde horiekin.

Pertsona gogokoenari edo gertukoenari egindako abestia da, ezta?

G.U.: Ondo ezkontzen duten bi gauzari egiten die erreferentzia kantuak. Zuk rona edaten duzu eta ona dago, koka kola edaten duzu eta ona dago, elkartzen dituzu eta diozu «increible, como entra!». Mixtura on bat, Dupla on bat. Gero nor den ron eta nor den kola, auskalo, biak izaten ere jakin behar da.

Diskoaren euskarri fisikorik egongo da?

G.U.: Ez, momentuz ez, baina batek daki.

Zuzenean ikusteko aukerak, ordea, laster izango dira.

B.O.: Otsailaren 23an hasi ginen Madrilen eta gero Euskal Herriko aretoetan ere izango gara. Gasteizen, Jimmy Jazzen, martxoaren 1ean, Kafe Antzokian, Bilbon, 7an, eta, 23an, Kutxa Kultur Klubean, Donostian. Apirilaren 26an, berriz, Totemen, Atarrabian, izango gara.

Eta udan aire librera, ezta?

G.U.: Bai, hori da ideia. Orain antzokietan nahi genuen halako show berezi bat prestatu, sarrerarekin eta antzokietan bakarrik izango zena. Gero gerokoak, udakoa beste pelikula bat izango da.

Show honetarako argi diseinuarekin ere zuek aritu zarete lanketan?

B.O.: Bada, gaur goizean egon gara berarekin eta flipatu egin dugu. Esango dudan bakarra da furgoneta bat behar dugula daramagun guztia sartzeko. ‘Upgrade’ dotore bat egin dugu.

G.U.: Hobetu egin nahi duzu, istorio hauetan sartzen zara, eta konturatzen zara Ford Focusa albo batean utzi eta furgoneta behar duzula. Jantziagoa izango da showa eta jendea harrituta geratuko dela uste dugu.

Bada, bira on!

Mila esker!