Transkripzioa:

Ioar:
Kaixo, Ander.

Ander:
Egun on, Ioar. Zer moduz zabiltza?

Ioar:
Ongi, eta zu?

Ander:
Zerbait badakarzu gaur ere. Aurpegian igartzen zaizu.

Ioar:
Asmatuko al zenuke nor den Dorleta Urretabizkaia?

Ander:
Zure irribarre bihurri horrek salatzen dit..., ea, ikus dezadan... Badakit! Dorleta Urretabizkaia ez da Bizkaikoa.

Ioar:
Bost puntu! Lehenbiziko galdera asmatu duzu. Urretabizkaia donostiarra da, eta 45 urte inguru ditu.

Ander:
Hori lehenbiziko galdera zenez, bigarrena etorriko da segituan.

Ioar:
Beste bost puntu! Berehala asmatu duzu.

Ander:
Bota bigarren galdera, orduan.

Ioar:
Zientzialaria, antzezlea edo kirolaria, zer da Urretabizkaia?

Ander:
Antzezlea.

Ioar:
Nola arraio dakizu?

Ander:
Ezaguna baita! Orain dela gutxi aritu da Erlauntza eta Ni munduko txarrena antzezlanetan. Eta Sisiforen paperak obran ere bai. Guardia Zibilak itxi egin zuen Egunkaria; gertakari horri buruzkoa da istorioa.

Ioar:
Dena al dakizu teatroari buruz?

Ander:
Telesailetan ere agertu izan da Dorleta. Goenkale, Goazen, Mi querido Klikowsky eta beste batzuetan.

Ioar:
Ohartuta nago, bai, den-dena dakizula. Dorleta Urretabizkaiak irratian esandako kontutxo batzuk erakutsi nahi nizkizun, besterik ez.

Ander:
Ez zaitez zapuztu. Gustura entzungo ditut.

AUDIOA-1 | DORLETA URRETABIZKAIA

Ioar:
Zer esan nahi zuen Dorleta Urretabizkaiak, esan duenean antzerkia euskaraz hutsean egitea muga bat dela?

Ander:
Eman dezagun teatro konpainia bateko kidea zarela.

Ioar:
Antzezle bat, adibidez?

Ander:
Hori da.

Ioar:
Hamlet pertsonaia izan nahi nuke.

Ander:
Demontre! Anbizio handikoa zara, gero.

Ioar:
Segi aurrera, Ander. Eman dezagun antzerki talde batean Hamlet naizela.

Ander:
Konforme. Kontua da azken entseguetan diharduzuela. Azken ahaleginak dira. Azken doiketak eta zuzenketak. Hurrengo bi hilabeteetan, larunbatero, emanaldi bana izango duzue.

Ioar:
Non?

Ander:
Nik al dakit! Euskal Herriko antzokietan...

Ioar:
Bilboko Arriagan? Donostiako Kursaalen? Iruñeko Gaiarren? Baionan, Gasteizen, Getxon, Barakaldon, Azpeitian...?

Ander:
Hain zuzen ere. Beraz, bi hilabetetan zortzi emanaldi.

Ioar:
Eta ondoren zer?

Ander:
Akabo.

Ioar:
Ezin al da emanaldi gehiago egin?

Ander:
Nik baietz esango nuke, gehiago egin litezkeela. Baina konpainia gehienek joera daukate obra berbera gaztelaniaz ere prestatzeko.

Ioar:
Ulertzen dut. Euskal antzerki taldeak erdaldunak ere badira, baina erdal antzerki taldeak ez dira euskaldunak.

AUDIOA-2 | DORLETA URRETABIZKAIA

Ioar:
Ander..., ideia bat daukat.

Ander:
Idatzi egin beharko duzu. Idazteak esan nahi du pertsonaiak eta akzioak egoki ordenatzea...

Ioar:
Antzokiko oihala zabaldu da. Taula gainean automobil bat arrosa bat ageri da. Hankaz gora dago. Gurpilak gorantz, esan nahi dut. Argi ikusten da istripu bat izan dela.

Ander:
Eta automobilaren barrutik pertsona bat irtengo da, nekez.

Ioar:
Nola dakizu?

Ander:
Hori da denok esperoko duguna.

Ioar:
Eta automobiletik inor irteten ez bada, zer?

Ander:
Zenbat denbora kotxetik inor irten gabe?

Ioar:
Bost minutu. Eta... txoriak entzungo dira... baina auto barruan musika ere bai oraindik...

Ander:
Hil egin al da txoferra?

Ioar:
Ez, ez, ez. Esan dugu arestian: auto barrutik pertsona bat irtengo da. Hori kontu segurua da: irtengo da. Baina nekez, asko kostata, min hartuta. Bost minutu. Agian bederatzi minutu.

Ander:
Ados. Istripua izan duen auto arrosatik irten da azkenean emakumea. Eta gero zer?

Ioar:
Ez da emakumea. Gizonezko bat da, inork esperoko ez duen modu batez jantzita.

Ander:
Nor da? Banketxe bateko lehendakaria? Ez? Eusko Jaurlaritzako Barne Saileko kontseilaria akaso? Bai?

Ioar:
Hurren arte, Ander. Utzi egin behar zaitut. Idaztera noa.

Epilogoa - Beti Ikasten

Ander:
Zer ikasi dugu gaur?
GUZTI kontzeptua adierazteko, beti ez dugu GUZTI hitza erabiltzen.
Ioarrek lehen esan dit:
—«Dena al dakizu antzerkiari buruz? Ohartuta nago, bai, den-dena dakizula».

Ioar:
Guztia, dena eta osoa, gutxienez hiru forma baditugu euskaraz.
Esate baterako:
—«Igandero dantzan aritzen dira gazte guztiak, eta plaza osoa betetzen dute, denak arin eta alai».

Ander:
Bikain, Ioar.
Euskaraz ez genuke esango...
—«Igande guztietan dantzan aritzen dira gazte guztiak, eta plaza guztia betetzen dute, guztiak arin eta alai».
Ea ba, Ioar, esan iezaguzu berriz esaldia, mesedez.
Ioar:
«Igandero dantzan aritzen dira gazte guztiak, eta plaza osoa betetzen dute, denak arin eta alai”.

Hemen entzun dezakezu Dorleta Urretabizkaiari egindako elkarrizketa.